Θέμα

Το θέμα ή η κεντρική ιδέα που διαπραγματεύεται το μυθιστόρημα είναι ο λόγος και ο τρόπος ύπαρξης του ανθρώπου σύμφωνα με τον Δανό φιλόσοφο Σόρεν Κιερκεγκόρ (1813-55). Ο αφηγητής είναι η προσωποποίηση του ανθρώπινου γένους. Η συμπεριφορά και το όνομα του αφηγητή, σε κάθε ένα από τα τρία μέρη του βιβλίου, αντιστοιχεί σε κάθε μια από τις τρεις σφαίρες ή υπαρξιακές θέσεις που μπορεί το άτομο να επιλέξει.

Στο πρώτο μέρος ο αφηγητής με το όνομα Άσερ (σημαίνει ευτυχής) βιώνει τον αισθητικό ή ηδονιστικό τρόπο ζωής που είναι η αναζήτηση της πνευματικής και της σωματικής απόλαυσης. Στο δεύτερο μέρος ο αφηγητής ονομάζεται Φρουντ (σημαίνει σοφός, συνετός) και ξεναγείται στο θρησκευτικό τρόπο ζωής που είναι η άνευ όρων υποταγή στο θέλημα του Θεού. Στο τρίτο και τελευταίο μέρος ο αφηγητής ανακαλύπτει το πραγματικό του όνομα Μπόναμ (σημαίνει καλός άνθρωπος) και βιώνει τον ηθικό προσανατολισμό που στηρίζεται σε μια διαρκή ένθερμη προσήλωση στο καθήκον και τις κοινωνικές επιταγές.

Ο Κιερκεγκόρ δίδασκε ότι ο άνθρωπος παραπαίει ανάμεσα στην αισθητική και την ηθική στάση ζωής ενώ η πραγματικά θρησκευτική στάση υπερέχει των άλλων δυο. Το μυθιστόρημα όμως διαφοροποιείται και ουσιαστικά καθορίζει την ιστορία του ανθρώπου και την θέση του στην σελίδα 364:

Ήμασταν ένα τίποτα με κατεύθυνση το πουθενά. Κάποια μέρα ανακαλύψαμε πως διαθέτουμε συνείδηση. Είδαμε το πρόσωπό μας στον καθρέφτη και αναγνωρίσαμε τον εαυτό μας. Τώρα γνωρίζουμε τι είμαστε. Και παρόλο που πάντα ήμασταν εδώ, μοιάζει σαν να έχουμε χάσει τη μνήμη μας. Έχουμε πρόσωπο, αλλά όχι όνομα. Επινοήσαμε όλων των ειδών τις θρησκείες και τις φιλοσοφίες και τις επιστημονικές θεωρίες για να εξηγήσουμε από πού προήλθαμε. Αλλά την αφετηρία κανείς πραγματικά δεν τη γνωρίζει. Γιατί βρισκόμαστε εδώ; Ποιος είναι ο σκοπός μας; Πού πηγαίνουμε; Ποιος είναι ο στόχος; Γιατί ταξιδεύουμε από το λίκνο στον τάφο; Γιατί θα πρέπει να επιβιώνουμε;
Υποθέτω πως αυτή τη στιγμή δε διαθέτουμε την απάντηση. Είμαστε ακόμα κοντά στο χείλος της λήθης. Γιατί αν η μνήμη είναι η μόνη μας κληρονομιά, τότε το μόνο πράγμα που φαίνεται πως όλοι θυμόμαστε είναι ότι πρέπει να επιβιώσουμε. Όμως, έχουμε τα παιδιά μας. Όπως εμείς, είναι κι αυτά σταγόνες στην επιφάνεια του ωκεανού. Όπως κι εμείς, θα αναπαράγουν κι εκείνα το ανθρώπινο κύμα στον αέναο ωκεανό του χρόνου. Επ' άπειρον, επί γενεάς γενεών, στο διηνεκές. Από τη μια σταγόνα στην άλλη. Και κάποτε, ίσως σε κάποιον μακρινό χρόνο, ίσως κάποια σταγόνα να ανακαλύψει το σκοπό, ίσως να βρει τον πραγματικό λόγο της ύπαρξής μας. Και να μας τραβήξει από το χείλος της λήθης.
Γι' αυτό και μόνο, πρέπει να κάνουμε όλοι το ταξίδι.

Τελικά το μυθιστόρημα είναι μια εικονογράφηση της ψυχοσύνθεσης, των όπλων, των δυσλειτουργιών και των μέσων για το μέλλον της ανθρωπότητας.

ΟΝΟΜΑΤΑ

Στην ζωή, η αρχική σημασία ενός ονόματος μερικές φορές ταιριάζει με την εμφάνιση ή τον χαρακτήρα του κατόχου του. Στις Περιπέτειες... οι έννοιες όλων των ονομάτων και επωνύμων ταιριάζουν με τα αντίστοιχα πρόσωπα όπως φαίνεται παρακάτω:

Μάικλ = Μιχάλης = όμοιος προς τον θεό, θεόμοιος, θεοειδής (εβραϊκή)
Άσερ = ευτυχής (εβραϊκή)
Φρουντ = σοφός, συνετός, προσεκτικός (παλ. γαλλική)
Μπόναμ = καλός άνθρωπος (γαλλική)
Φρανκ = ειλικρινής (αγγλική)
Τίτλερ = κουτσομπόλης (παλ. αγγλική)
Μισέλ = θηλυκός τύπος του Μάικλ
Μπέλνταμ = όμορφη γυναίκα, κοροϊδευτικό για γριά γυναίκα (παλ. γαλλική)
Προύνταμ = σοφός, έντιμος άντρας, ειδικός (παλ. γαλλική)
Άνι = υποκοριστικό του Άννα = χάρις, εύνοια, ευλογία (εβραϊκή)
Μπαστ = Αιγυπτιακή θεά του έρωτα και της γονιμότητας με κεφαλή γάτας
Μαρίνος = θαλάσσιος, θαλασσινός (λατινική)
Αθανάσιος = αθάνατος, αιώνιος
Άγκνες = Αγνή = άμωμη, αμόλυντη, απρόσμικτη, καθαρή
Λιλ = πιστή, αφοσιωμένη, έμπιστη, ευθύς, έντιμη (παλ. γαλλική)
Μάλικ = κακόβουλος, κακός (αγγλική)
Μπάρατ = συναλλαγή, απατεώνας, τσαρλατάνος (παλ. γαλλική)
Κρίστιαν = Χριστιανός, ηθικός, αξιοπρεπής (αγγλική)
Μέλανι = Μελάνη = υπόμαυρη, μαυριδερή, σκουρόχρωμη
Σούκερ = δαίμονας, καλικάντζαρος (παλ. αγγλική)
Κόνιγκ = ευφυής, επιδέξιος, ειδικός (παλ. αγγλική)
Κέυση = υποκοριστικό της Κασσάνδρα = μάντης κακών
Γκρος = χοντρή, μεγάλη (παλ. γαλλική)
Ντέιβιντ = Δαυίδ = αγαπητός, αγαπημένος, προσφιλής (εβραϊκή)
Μάροου = συνεργάτης, φίλος (αγγλική διάλεκτος)
Ρωξάνη = υπέρλαμπρη αυγή (περσική)


No comments:

Post a Comment